COLUMN – Beelden zeggen soms meer dan woorden. Vorige week zaterdag werd in de Cultuurwerkplaats in Wageningen een beschilderd raam onthuld. Een jonge vrouw, Mohadeseh Sharifi, had op die plek een prachtig hoog raam beschilderd. Ze komt uit Iran en moest vluchten voor het regime daar. Voor mij is ze een inwoner van onze stad. Ze woont nu in het AZC, gaf workshops aan Wageningse kinderen en werkte de afgelopen maanden steeds een beetje verder aan haar eigen raamschildering. Met een kacheltje tegen de kou, geconcentreerd en bevlogen.
Pas vlak voor de onthulling zag ik de naam van haar werk: Een raam naar het verleden (Yesterday’s Window). Met tranen in haar ogen vertelde ze hoe ze hierin een traditioneel Iraans ontwerp combineerde met de kleur oranje, die voor haar symbool staat voor Nederland. Ze wil graag de taal leren, vrienden maken. Hier, in Wageningen, voelde ze zich even geen vluchteling, geen nummer, maar een mens.
Niet iedereen was meteen enthousiast. De opzichter van het gebouw had meteen een klacht: het raam was in de gemeenschappelijke ruimte geschilderd, en dat was niet volgens de regels. Er was gemopper over procedures, over hoe er toch echt eerst goedkeuring moest zijn voordat er zomaar iets werd gemaakt. Het deed me denken aan hoe de IND naar vluchtelingen kijkt: niet naar wie ze zijn, maar naar of ze in het systeem passen. Er zijn formulieren, protocollen en voorwaarden waaraan moet worden voldaan. Of iemand iets moois brengt, of iets toevoegt, is eigenlijk niet de vraag. Eerst de regels, dan de erkenning.
Maar regels of niet, het werk was er nu. De zon scheen door het raam, en het raam gaf kleur aan de wereld als je er doorheen keek. En ineens was de maker geen vluchteling meer, geen nummer in een dossier, maar gewoon een kunstenaar. Mensen gaven haar schouderklopjes, zeiden dat het prachtig was, en ze knikte verlegen. Misschien omdat ze wist dat de wereld haar niet altijd zo zou benaderen.
Ik weet niet hoe lang Mohadeseh in Wageningen zal blijven. Misschien vertrekt zij, maar het raam blijft.
Kom maar eens kijken: Arboretumlaan 1. Grote kans dat haar werk hier langer is dan zij.
(Gepubliceerd in de Gelderlander, 1 februari 2025)
Meer politieke columns: